Skip to main content

Podawanie dziecku jakichkolwiek leków w większości przypadków powinno odbywać się pod kontrolą pediatry. Są jednak dolegliwości dające łagodne objawy takie jak przeziębienie, w którego przebiegu pojawia się kaszel, z którym można poradzić sobie bez pomocy lekarza, podając dziecku dostępny bez recepty syrop. Trzeba jednak wiedzieć, jak wybrać odpowiedni. Dostępne są leki i syropy na kaszel suchy i mokry, które oprócz przeznaczenia różnią się też działaniem. Nieprawidłowy dobór syropu nie wpłynie na poprawę stanu zdrowia. Dowiedz się, na co zwrócić szczególną uwagę wybierając syrop na kaszel dla dziecka.

Spis treści:

Syrop na kaszel suchy czy mokry? Przyczyny i rodzaje kaszlu

Kaszel to jeden z podstawowych mechanizmów obronnych układu oddechowego. Jest fizjologicznym odruchem bezwarunkowym pozwalającym na oczyszczenie dróg oddechowych z nagromadzonej w nich wydzieliny lub zalegających ciał obcych (w tym wirusów i bakterii)1. W związku z tym należy postrzegać go jako pozytywne zjawisko. Warto również podkreślić, że kaszel sam w sobie nie jest chorobą, a jedynie jej objawem.

Wśród najczęstszych przyczyn kaszlu ostrego (trwającego poniżej 3 tygodni) u dziecka wymienia się zakażenia (zwykle wirusowe) górnych dróg oddechowych wywołujące infekcje, zapalenie oskrzeli oraz alergię. Za kaszlem przewlekłym na ogół stoi spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła, astma lub refluks żołądkowo-przełykowy1.

Ze względu na charakter kaszel podzielić można na suchy i mokry. Suchy kaszel u dziecka jest drapiący i męczący, a nawet niewielkie podrażnienie gardła powodować może ataki kaszlu. Kaszel mokry od suchego odróżnić można po tym, że przebiega z odkrztuszaniem zalegającej w drogach oddechowych wydzieliny. Cechuje się tym, że jest głęboki i ma bulgoczący wydźwięk2.

Leki na kaszel u dziecka – jakie są?

Przyjęło się, że podstawowym lekiem na kaszel jest syrop. Pamiętajmy jednak, że równie dobrze może on występować w postaci tabletek, a jego forma tak naprawdę nie ma większego znaczenia. Najważniejsze jest natomiast przeznaczenie wybranego produktu.

Leki na kaszel dla dzieci mogą działać na kaszel suchy lub mokry. W aptekach dostępne są też preparaty przeznaczone do leczenia obu rodzajów kaszlu. W ich przypadku nie trzeba zastanawiać się, jak kaszel dokucza naszemu dziecku. Jeśli jednak dany produkt działa na konkretny rodzaj kaszlu, to nie powinno się go stosować na ten drugi. Dlatego tak ważne jest właściwe rozpoznanie, czy dziecku dolega kaszel suchy, czy mokry.

Syropy na kaszel suchy u dziecka – co warto wiedzieć?

Na suchy, uporczywy i duszący kaszel w nocy u dziecka, który zwykle dokucza też w dzień, stosuje się leki przeciwkaszlowe. Dzielimy je na substancje o działaniu1:

  • obwodowym – w aptekach internetowych i stacjonarnych dostępne są przede wszystkim pochodne dropropizyny (np. lewodropropizyna);
  • ośrodkowym – mają niską skuteczność u dzieci i obarczone są większym ryzykiem działań niepożądanych niż leki działające obwodowo. Wyróżnia się leki ośrodkowe nieopioidowe (np. butamirat, dekstrometorfan) i opioidowe (np. kodeina).

Jaki syrop na kaszel mokry u dziecka wybrać?

Na kaszel mokry u dziecka podaje się leki mukoaktywne, które ułatwiają usunięcie nadmiaru wydzieliny i/lub normalizują wydzielanie śluzu w drogach oddechowych. Ze względu na mechanizm działania leków na kaszel mokry wyróżnia się1:

  • leki sekretolityczne (wykrztuśne) – zwiększają nawodnienie i objętość wydzieliny oraz zmniejszają jej lepkość, skutecznie ułatwiając jej usuwanie (np. inhalacje soli hipertonicznej, gwajafenezyna);
  • mukoregulatory – normalizują wydzielanie śluzu, przywracając prawidłowy skład i ilość wydzieliny (np. karbocysteina);
  • leki mukolityczne – zmniejszają lepkość wydzieliny (np. erdosteina);
  • leki mukokinetyczne – pobudzają transport śluzowo-rzęskowy, wywierając wpływ na pracę rzęsek (np. bromheksyna, ambroksol).

Na co zwracać uwagę wybierając syropy na kaszel dla dzieci?

Wybierając lek bez recepty na kaszel dla dziecka w postaci syropu, należy sprawdzić kilka kwestii. Najważniejsze aspekty to1,2:

  • typ kaszlu – w pierwszej kolejności trzeba prawidłowo rozpoznać dziecięcy kaszel. Dla przypomnienia: mokry kaszel u dziecka przebiega z odkrztuszaniem wydzieliny, a suchy bez;
  • rodzaj syropu – syropy przeciwkaszlowe mają za zadanie załagodzić kaszel, natomiast wykrztuśne i rozrzedzające wydzielinę jeszcze go nasilić, ułatwiając odkrztuszanie. Dlatego właśnie odpowiedni dobór rodzaju syropu do typu kaszlu jest tak ważny;
  • skład produktu – syropy zawierają kompozycje specjalnie dobranych składników wykazujących konkretne działanie. Wiele syropów ma naturalny skład i zawiera np. tymianek, szałwię czy miód. Warto przyjrzeć się składowi syropu i upewnić się, że nie występują w nim substancje, na które nasza pociecha np. ma uczulenie;
  • dostępność – w aptekach dostępnych jest wiele syropów bez recepty, jednak nie wszystkie. Niektóre leki sprzedawane są wyłącznie na receptę, dlatego w przypadku chęci ich wykupienia nie obejdzie się bez wizyty u lekarza.

Wybór właściwego syropu na kaszel nie zawsze jest prosty. Pamiętajmy, że o pomoc w doborze odpowiedniego leku oprócz lekarza można też poprosić farmaceutę. Specjalista ten również podpowie, jaka dawka leku w zależności od wieku dziecka będzie odpowiednia.

Powyższa porada nie może zastąpić wizyty u specjalisty, w przypadku problemów ze zdrowiem, należy skontaktować się z lekarzem.

Najczęściej zadawane pytania dotyczące syropu na kaszel dla dzieci:

1.Kiedy syrop wykrztuśny, a kiedy przeciwkaszlowy?

Syrop przeciwkaszlowy stosuje się na kaszel suchy, ponieważ hamuje odruch kaszlu. Gdy pojawia się kaszel z odkrztuszaniem plwociny, podawać należy syrop o wykrztuśnym działaniu, który zwiększa siłę i częstość odruchu kaszlowego.

2.Jak szybko pozbyć się kaszlu u dziecka?

Chcąc wspomóc organizm dziecka w walce z kaszlem, warto zastosować domowe sposoby takie jak napar z siemienia lnianego czy inhalacje z soli fizjologicznej. Dodatkowo trzeba pamiętać o częstym wietrzeniu, nawilżaniu powietrza w domu i odpowiedniej pozycji do snu.

 

Bibliografia:

  1. Sałacki A.J., Kaszel, Medycyna po dyplomie, 2017 (witryna internetowa: https://podyplomie.pl/medycyna/27865,kaszel (dostęp: 2022.11.32.)).
  2. Wiercińska M., Kaszel: kaszel mokry i suchy, sposoby na kaszel, kiedy zgłosić się do lekarza?, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2022 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/objawy/70135,kaszel (dostęp: 2022.11.22.)).