Zarówno kaszel suchy, jak i kaszel mokry potrafi dać się dziecku mocno we znaki. Niekiedy trudno jest samodzielnie stwierdzić, skąd wziął się męczący kaszel u dziecka. Bez względu na przyczynę warto jednak podawać maluchowi skuteczny syrop na kaszel dla dzieci. Jeśli wybrany syrop działa, nie trzeba podejmować żadnych dodatkowych kroków. W przeciwnym razie warto skonsultować się z lekarzem, który przeprowadzi stosowną diagnostykę i zaplanuje leczenie. W dalszej części artykułu przedstawiamy możliwe choroby odpowiedzialne za uporczywy kaszel u dzieci bez względu na wiek.
Kaszel jest odruchem obronnym organizmu wynikającym z podrażnienia błony śluzowej górnych dróg oddechowych i może mieć różnorakie podłoże – nie zawsze jest oznaką choroby. Jeśli utrzymuje się przez dłuższy czas, najprawdopodobniej jego przyczyna jest bardziej złożona. Sprawdź, co może wywołać infekcję górnych dróg oddechowych i w jakich przypadkach kaszel wymaga konsultacji lekarskiej.
Spis treści:
- Rodzaje kaszlu u dzieci – jakie są?
- Kaszel suchy
- Kaszel mokry
- Jak długo może trwać kaszel
- Kaszel – jakim chorobom towarzyszy?
- Kaszel u dzieci – podsumowanie
Rodzaje kaszlu u dzieci – jakie są?
Zarówno suchy, jak i mokry kaszel u dziecka może mieć różny przebieg, zawsze warto zwracać szczególną uwagę na to, kiedy się pojawił i jakie objawy mu towarzyszą. Na tej podstawie łatwiej będzie wskazać dolegliwość, która przyczyniła się do jego wystąpienia.
Kaszel suchy
Suchy kaszel jest bardzo męczący i ma napadowy charakter.
Dziecko ma uczucie suchości i drapania w gardle. Najczęstszą jego przyczyną jest zakażenie dróg oddechowych – pojawia się już w jej początkowej fazie infekcji wirusowej. Kaszel suchy zwykle występuje w nocy, zaburzając spokojny sen malucha1,2.
Gdy oprócz kaszlu występuje katar, gorączka, ból gardła lub chrypka, maluch najprawdopodobniej jest przeziębiony. Wtedy, chcąc ulżyć dziecku, można sięgnąć m.in. po syrop przeciwkaszlowy dla dzieci, który niweluje suchość w gardle i eliminuje nocne ataki kaszlu, przynosząc natychmiastową ulgę. Jeśli jednak u pociechy nie ma objawów infekcji, przyczyną kaszlu może być np. alergia lub astma oskrzelowa3.
Kaszel mokry
Kaszel produktywny, potocznie nazywany mokrym, najczęściej poprzedzony jest kaszlem suchym, od którego różni się tym, że powoduje odkrztuszanie zalegającej wydzieliny z dróg oddechowych. Plwocina, zwana też flegmą, może mieć charakter ropny (jest gęsta i ma żółtawe lub zielonkawe zabarwienie) lub śluzowy (jest przezroczysta i lekko biaława)1,2.
Kaszel mokry u dziecka, zresztą podobnie jak suchy, może być wywołany przez różnorakie przyczyny. Sam w sobie nie jest chorobą, lecz jej objawem. Nie należy go hamować, gdyż pomaga pozbyć się zalegającej w drogach oddechowych wydzieliny. By ulżyć maluchowi w czasie infekcji, można podawać mu leki powodujące rozrzedzanie wydzieliny i ułatwiające odkrztuszanie, które wspomogą jej usuwanie3.
Jak długo może trwać kaszel u dziecka?
Ze względu na czas trwania kaszlu występuje podział na2:
- ostry kaszel – w ten sposób nazywa się kaszel trwający poniżej 3 tygodni,
- podostry kaszel – utrzymuje się od 3 do 8 tygodni,
- przewlekły kaszel – jest to kaszel trwający ponad 8 tygodni.
Rodziców zaniepokoić powinno przede wszystkim utrzymywanie się kaszlu powyżej 3 tygodni u dziecka.
Kaszel – jakim chorobom towarzyszy? Przyczyny kaszlu u dzieci
Kaszel mogą wywoływać zarówno choroby bakteryjne, jak i wirusowe. Rozpoznanie, z jakim rodzajem kaszlu mamy do czynienia i określenie lub wyeliminowanie dodatkowych objawów, pomoże wskazać schorzenie, które przyczyniło się do jego wystąpienia. W wielu przypadkach konieczne staje się wykonanie badań, które potwierdzą lub wykluczą wstępnie postawioną diagnozę.
Kaszel może pojawić się u dziecka w przebiegu takich chorób jak1,2:
- Zapalenie płuc ,
- Ostre zapalenie krtani,
- Ostre zapalenie oskrzeli,
- Ostre zapalenie oskrzelików,
- Krztusiec.
Kaszel w wieku dziecięcym – jaki może mieć charakter?
Każda choroba powoduje inny rodzaj kaszlu. Dlatego tak ważne jest, aby obserwować swoje dziecko, by w razie wizyty u specjalisty móc dobrze scharakteryzować objaw i odpowiedzieć na wszystkie pytania lekarza.
Możliwe przyczyny kaszlu w zależności od jego typu to1,2:
- kaszel suchy – infekcja, alergia, zakrztuszenie, zapalenie płuc, astma oskrzelowa
- kaszel mokry – przeziębienie, zapalenie oskrzeli,
- kaszel napadowy – astma oskrzelowa, alergia,
- kaszel szczekający – zapalenie tchawicy i krtani,
- kaszel świszczący – astma oskrzelowa, choroby płuc i krtani.
Zapalenie oskrzeli u dzieci z początku może objawiać się kaszlem suchym, który z czasem zamieni się w mokry.
Kiedy kaszel wymaga konsultacji z lekarzem pediatrą?
W wielu przypadkach duszący czy odrywający kaszel wyleczyć można domowymi sposobami. Jeśli jednak wybrany lek na kaszel dla dzieci nie przyniesie oczekiwanych rezultatów, należy udać się do lekarza, który zaplanuje specjalistyczne leczenie.
Konsultacji lekarskiej wymaga przede wszystkim nieefektywny kaszel i kaszel poinfekcyjny. Pilna interwencja wskazana jest w przypadku kaszlu przebiegającego z nasilającą się dusznością, szczególnie gdy w drogach oddechowych utknęło ciało obce. Porady lekarza warto zasięgnąć także w przypadku kaszlu u niemowlaka, jeśli nie wiadomo, czym jest spowodowany. Skonsultowane powinno zostać również zapalenie płuc u dziecka.
Jak leczyć kaszel u dziecka? Domowe sposoby
Na początku trzeba prawidłowo rozpoznać, czy kaszel jest suchy, czy mokry. Kaszel u dziecka wymaga bowiem podawania leków stosownie do jego rodzaju. Przy kaszlu mokrym można podać maluchowi lek wykrztuśny w postaci kropli doustnych lub syropu wspomagający odkrztuszanie wydzieliny, z kolei na kaszel suchy stosuje się syrop na kaszel dla dzieci o przeciwkaszlowym działaniu, łagodzący kaszel3. Leki tego typu zwykle dostępne są w aptece bez recepty.
Na silny kaszel pomóc powinny inhalacje z soli fizjologicznej lub z dodatkiem olejku eterycznego, np. olejku eukaliptusowego. Warto pamiętać także o podawaniu dziecku dużej ilości płynów, nawilżaniu powietrza w domu i częstym wietrzeniu pomieszczeń3.
Powyższa porada nie może zastąpić wizyty u specjalisty, w przypadku problemów ze zdrowiem, należy skontaktować się z lekarzem.
Najczęściej zadawane pytania:
Jak szybko pozbyć się kaszlu u dziecka?
W razie kaszlu dziecku podawać można syrop lub tabletki na kaszel. Warto zastosować też domowe metody leczenia, np. inhalacje czy syrop z cebuli, a także pamiętać o odpowiednim nawilżeniu powietrza w domu.
Kiedy iść do lekarza z kaszlem u dziecka?
Wizytę lekarską warto zaplanować wtedy, gdy kaszel u dziecka nie reaguje na zastosowane leczenie lub towarzyszą mu niepokojące objawy.
Bibliografia:
- Wiercińska M., Kaszel: kaszel mokry i suchy, sposoby na kaszel, kiedy zgłosić się do lekarza?, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2022 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/objawy/70135,kaszel (dostęp: 2022.09.06.)).
- Szczeklik W., Jankowski M., Jassem E. i in., Kaszel, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2020 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.I.1.16 (dostęp: 2022.09.06.)).
- Doniec Z., Mastalerz-Migas A., Krenke K. i in., Rekomendacje postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w kaszlu u dzieci dla lekarzy POZ, Lekarz POZ, 4/2016.