Atak duszącego kaszlu w nocy u dziecka potrafi zakłócić spokojny sen zarówno maluchowi, jak i rodzicom. Czasami kaszel jest na tyle uciążliwy i męczący, że dziecko nie jest w stanie ponownie zasnąć lub nieustannie się wybudza. Jeśli dodatkowo pojawiają się inne objawy jak wysoka gorączka czy duszność, stan ten dodatkowo wzbudza niepokój u rodziców. Aby złagodzić napady nocnego kaszlu u dziecka podczas snu, na ogół wystarczy zastosować domowe sposoby, niekiedy jednak konieczna jest niezwłoczna konsultacja lekarska. Poznaj sprawdzone sposoby na męczący kaszel u dziecka w nocy. Dowiedz się także, co może być przyczyną kaszlu nocnego o napadowym charakterze i jakie objawy powinny skłonić Cię do odbycia wizyty z dzieckiem u pediatry.
Spis treści:
- Nocny kaszel u dziecka – charakterystyka
- Jak odróżnić suchy kaszel od kaszlu mokrego?
- Kaszel u dziecka w nocy – możliwe przyczyny
- Co podać na duszący nocny kaszel u dziecka?
- Domowe sposoby na duszący kaszel w nocy u dziecka
- Duszący kaszel u dziecka w nocy – kiedy iść do lekarza?
Nocny kaszel u dziecka – charakterystyka
Kaszel jest naturalnym odruchem i jednocześnie ważnym objawem, który może wskazywać na zajęcie układu oddechowego. Należy jednak wyraźnie podkreślić, że kaszel sam w sobie nie jest chorobą, ale objawem klinicznym, który może wskazywać na różne choroby. Jeśli więc u dziecka pojawiają się ataki kaszlu w nocy, to mogą być one spowodowane przez różne choroby, ale mogą być także zjawiskiem fizjologicznym. Okazuje się bowiem, że zdrowe dzieci mogą kasłać nawet kilkanaście razy na dobę, a u 5% społeczeństwa kaszel pojawia się regularnie w nocy1.
Jak odróżnić suchy kaszel od kaszlu mokrego?
Kaszel jest objawem, który może mieć różny charakter. Wyróżnia się dwa rodzaje kaszlu: kaszel suchy i mokry kaszel.
Suchy i duszący kaszel u dziecka i jest dość uporczywy. Pojawia się nieprzyjemne uczucie łaskotania w gardle, które wzmaga odruch kaszlowy, przez co często dziecko kaszle w nocy, nie mogąc nad tym zapanować. Kaszel mokry u dziecka to natomiast kaszel produktywny, któremu towarzyszy odkrztuszanie wydzieliny z dróg oddechowych. Jest to tzw. flegma, która może zalegać w gardle i być trudna do odkrztuszenia2.
Kaszel u dziecka w nocy – możliwe przyczyny
Przyczyn kaszlu w nocy może być wiele, jednocześnie warto jeszcze raz zaznaczyć, że suchy kaszel u dziecka podczas snu wcale nie musi być objawem choroby. Należy przyjrzeć się warunkom, w jakich śpi dziecko, ponieważ odruch kaszlu może wzmagać np. suche powietrze w pomieszczeniu.
Kaszel nocny często występuje w przebiegu infekcji górnych dróg oddechowych takich jak przeziębienie czy angina. Choroby te wywoływane są przez zakażenie wirusami lub bakteriami. Jeśli kaszel nasila się w nocy zwłaszcza po przyjęciu pozycji leżącej, to może wskazywać na choroby związane z gromadzeniem się wydzieliny w oskrzelach, np. zapalenie oskrzeli u dzieci. Kaszel szczekający bywa natomiast charakterystyczny dla podgłośniowego zapalenia krtani. Napady suchego kaszlu pojawiające się w nocy mogą być też objawem astmy oskrzelowej3.
Co podać na duszący nocny kaszel u dziecka?
W przypadku kaszlu u dziecka przede wszystkim należy przyjąć postawę wyczekującą. Najczęściej w drugim tygodniu choroby dróg oddechowych ostry kaszel zmniejsza swoje nasilenie oraz częstotliwość. Można zatem poradzić sobie z nim, stosując sprawdzone domowe sposoby na kaszel, choćby podając syrop na kaszel dla dzieci2.
Na bardzo silny lub męczący suchy kaszel w nocy podać dziecku można lek przeciwkaszlowy w postaci syropu lub tabletek. Pamiętajmy jednak, że produkty z tej grupy mają za zadanie hamować kaszel, co jest niepożądane w przypadku kaszlu mokrego. W chorobach przebiegających z zaleganiem wydzieliny w drogach oddechowych kaszel jest bowiem zjawiskiem korzystnym, ponieważ umożliwia ich oczyszczenie. Nie powinno się go zatem hamować, lecz poprawiać jego efektywność, podając dziecku syrop wykrztuśny. Pamiętajmy jednak, aby nie podawać go przed samym snem2.
Domowe sposoby na duszący kaszel w nocy u dziecka
Przy uporczywym nocnym kaszlu u dziecka można dodatkowo stosować domowe metody leczenia. Do najważniejszych należą2,3,4:
- zwiększona podaż płynów – dbanie o odpowiednie nawodnienie poprzez podawanie wody i ciepłych herbat;
- zadbanie o drożność nosa przy katarze – umożliwi oddychanie drogą fizjologiczną i ograniczy spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła do dróg oddechowych, co prowokuje do kaszlu;
- stosowanie inhalacji – do ich przygotowania wykorzystać można sól fizjologiczną lub olejki eteryczne. Inhalacje zapewniają odpowiednie nawilżenie błon śluzowych układu oddechowego;
- zastosowanie fizjoterapii oddechowej – stosowanie zabiegów zwiększających efektywność kaszlu i nauka efektywnego kaszlu;
- regularne wietrzenie pomieszczeń i nawilżanie powietrza w sypialni – można zastosować nawilżacz powietrza lub powiesić mokry ręcznik na ciepłym kaloryferze.
Zaproponowane metody powinny pomóc dziecku w nocy z kaszlem.
Duszący kaszel u dziecka w nocy – kiedy iść do lekarza?
Z infekcją wirusową górnych dróg oddechowych najczęściej z powodzeniem można radzić sobie domowymi sposobami. Są jednak objawy, które mogą świadczyć o zapaleniu krtani lub innej poważnej chorobie i należy uznać je za niepokojące. Do wizyty u lekarza powinien skłonić kaszel2:
- połączony z nasilającą się dusznością i świstami w płucach,
- z odkrztuszaniem różowej, pienistej wydzieliny lub krwi,
- prowadzący do wymiotów,
- krtaniowy, tzw. szczekający kaszel,
- utrzymujący się przez kilka tygodni (przewlekły).
Konsultacja z lekarzem jest wskazana również wtedy, gdy domowe sposoby na nocny kaszel nie przynoszą poprawy stanu zdrowia i nie łagodzą kaszlu nocnego.
Powyższa porada nie może zastąpić wizyty u specjalisty, w przypadku problemów ze zdrowiem, należy skontaktować się z lekarzem.
Najczęściej zadawane pytania dotyczące duszącego kaszlu w nocy u dziecka:
1.Co może nasilać duszący kaszel w nocy u dziecka?
Dziecko najczęściej kaszle w nocy z powodu infekcji wirusowej lub innej choroby. Kaszel dodatkowo nasilać może suche i ciepłe powietrze lub nieodpowiednia pozycja do snu (zbyt płaskie ułożenie).
2.Jak złagodzić duszący kaszel u dziecka w nocy?
Przed snem warto zadbać o odpowiednie nawilżenie błon śluzowych, co powinno złagodzić uporczywe objawy kaszlu. W tym celu można podać dziecku syrop na kaszel, miód czy napar z siemienia lnianego. Dodatkowo powinno się wywietrzyć dobrze pomieszczenie do spania i nawilżyć powietrze w domu.
Bibliografia:
- Lange J., Kaszel u dziecka, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2017 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/objawy/75933,kaszel (dostęp: 2022.11.22.).
- Wiercińska M., Kaszel: kaszel mokry i suchy, sposoby na kaszel, kiedy zgłosić się do lekarza?, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2022 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/objawy/70135,kaszel (dostęp: 2022.11.22.)).
- Sałacki A.J., Kaszel, Medycyna po dyplomie, 2017 (witryna internetowa: https://podyplomie.pl/medycyna/27865,kaszel (dostęp: 2022.11.32.)).
- Doniec, Z., Mastalerz-Migas, A. “Rekomendacje postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w kaszlu u dzieci dla lekarzy POZ”, Lekarz POZ, 2016, 4.